Sommigen vinden er niets aan, maar ik wel: gedichten waarbij je je hersens moet gebruiken. Joe Wenderoth schreef er eentje, die is opgenomen in If I Don’t Breathe How Do I Sleep (2014):
METONYMIA
wat beweegt
dit gedicht
Een gedicht over poëzie. Ik hou van gedichten over poëzie. Geen idee waarom, dat is nu eenmaal zo.
Metonymia is een stijlfiguur ‘waarbij in plaats van het bedoelde iets anders genoemd wordt, op grond van een bepaalde betrekking die tussen beide bestaat’. Bijvoorbeeld: ‘Heineken’ zeggen in plaats van ‘bier’. Een lichte betekenisverschuiving valt daarbij zelden te vermijden.
Omdat ‘bewegen’ nogal wat betekenissen heeft – verroeren, ontroeren, aandrijven – en interpunctie ontbreekt, laat dit vers meerdere lezingen toe. Probeer maar. Wel duikt onvermijdelijk de vraag op: welk bedoelde wordt hier iets anders genoemd?
Wenderoth heeft tegen mijn denkraam getikt en me uitgedaagd tot een herschikking van mijn denkpatronen. Dat is de verdienste van dit gedicht.
‘Metonymia’ in plaats van ‘poëzie’?
Welke betrekking bestaat er tussen beide?
